Sympozjum „Sięgając po owoc z Drzewa Życia...?”

Początek i koniec życia człowieka

22 listopada 2008 r.

Wyższe Metropolitalne
Seminarium Duchowne w Warszawie
Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie
Akcja Katolicka Archidiecezji Warszawskiej

Słowo abp. Kazimierza Nycza

Sesja I: Początek życia człowieka

Ks. prof. dr hab. Krzysztof Pawlina -- Rektor seminarium
Wprowadzenie

Dr Anna Gręziak, Prezes Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich
Medyczne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego

ks. dr hab. Franciszek Longchamp de Berier, Uniwersytet Jagielloński
Komentarz

S. prof. dr hab. Barbara Chyrowicz, KUL
Natura jako norma w sporze o przyszłość ludzkiej kondycji

Komentarz

Dr Leszek Bosek, UW
Prawna ochrona embrionu ludzkiego in vitro w państwach europejskich

Komentarz

Sesja II: Koniec życia człowieka

Bp Piotr Jarecki

Ks. prof. dr hab. Krzysztof Pawlina -- Rektor seminarium
Wprowadzenie

Prof. dr hab. med. Andrzej Kański, Warszawski Uniwersytet Medyczny:
Medyczne problemy towarzyszące zakończeniu życia

Ks. dr Artur Filipowicz, UKSW
Etyka i tanatos -- etyka umierania

Dr Michał Królikowski, Dyrektor Biura Analiz Sejmowych:
Oceny prawne obowiązku terapii przy procesie umierania człowieka

 


 

URSZULA STATKIEWICZ

Sięgając po owoc z Drzewa Życia...?
Początek i koniec życia człowieka

Pod takim tytułem w sobotę 22 listopada 2008 r. w Kościele Seminaryjnym św. Józefa w Warszawie odbyło się sympozjum zorganizowane wspólnym wysiłkiem Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie oraz Akcji Katolickiej Archidiecezji Warszawskiej. Sympozjum rozpoczęło się o godzinie 8 Mszą św., której przewodniczył metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz. W homilii Arcybiskup powiedział: „Temat i sposób ujęcia sympozjum w naturalny sposób prowadzi do Księgi Rodzaju. Rządzenie powierzonym przez Pana Boga światem otrzymał człowiek w duchu autonomii rzeczy doczesnych i świata doczesnego. Autonomii, którą tak mocno podkreślił Sobór Watykański II (...). Można powiedzieć, że grzech pierworodny trwa, a nawet się rozszerza w tym znaczeniu, że człowiek nie tylko wybiera zło, ale wybiera pozorne dobro. Człowiek w drugim tysiącleciu chrześcijaństwa, zwłaszcza od czasów pokartezjańsklej filozofii, chce iść dalej, chce stanowić, co jest dobre i co jest złe. Na taką skalę problem aborcji, nieposzanowania życia u jego początków, problem eutanazji pewnie w historii świata nigdy wcześniej się nie pojawił. Idą problemy coraz bardziej skomplikowane, związane z możliwościami dzisiejszej nauki, medycyny, bioetyki”.
Otwarcia sympozjum dokonał ks. prof. dr hab. Krzysztof Pawlina, rektor Seminarium. Zwrócił się do wychowawców, kleryków, sióstr zakonnych i zebranych. Stwierdził, że u początku XXI wieku możemy poczuć się jak prarodzice w raju. Chcemy decydować o początku i końcu życia.
Początek i koniec -- to dwa momenty najbardziej dramatyczne w życiu człowieka. To również przedmiot najgorętszych sporów etycznych. Problem początku i końca życia przekłada się na stosunek do życia w ogóle. Sięgając po owoc z Drzewa Zycia, sami chcielibyśmy decydować o początku i końcu życia. Dlatego stawiamy sobie pytanie, czy wolno i w jakim zakresie wolno? mówił Ksiądz Rektor Pawlina.
Ks. abp Kazimierz Nycz w słowie otwierającym wyraził radość, ze widzi tak wiele osób zaangażowanych i przybyłych na sympozjum, że zgromadzili się tak ważni prelegenci, którzy będą dzielić się swoją wiedzą. Zauważył, że sympozjum nawiązuje do tematu roku duszpasterskiego
Otoczmy troską zycie.
W pierwszej sesji sympozjum prelegenci zastanawiali się nad początkiem życia człowieka. Dr Anna Gręziak, prezes Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, omówiła temat
Medyczne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego. Wskazała na zagrożenia i etapy nieetyczne zapłodnienia in vitro, m.in. selekcja zarodków, niszczenie lub zamrażanie zarodków (to ostatnie określiła jako mroźny niebyt), wytwarzanie z zarodków komórek macierzystych i użycie ich do badań naukowych. Mówiła:
Warto się zastanowić, na ile to odpowiada godności człowieka. I dalej: Rodzicom, którzy nie mogą mieć dzieci, trzeba tłumaczyć, na czym polega zło pozornego dobra in vitro.
Siostra prof. dr hab. Barbara Chyrowicz, etyk z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wygłosiła referat pt.
Natura jako norma w sporze o przyszłość ludzkiej kondycji. Choć niektórzy uczeni uważają zastosowanie biotechnologii do zmieniania natury ludzkiej za rzecz fascynującą, to trzeba pytać o granice modyfikacji. Ingerencja człowieka w naturę jest dopuszczalna wtedy, gdy można ją zastąpić; jest to zmiana czysto fizjologiczna (np. udoskonalenie, zastosowanie protez, sztucznych zastawek itp.). W przypadku in vitro jest to działanie niegodziwe, gdyż nie jest to zabieg czysto fizjologiczny. In vitro jest przykładem przedmiotowego traktowania człowieka -- stwierdziła Siostra Chyrowicz.

Ostatni prelegent I sesji prawnik dr Leszek Bosek z Uniwersytetu Warszawskiego podjął temat:
Prawna ochrona embrionu ludzkiego in vitro w państwach europejskich i w Polsce. Omówił szerzej dwa modele prawne: brytyjski i kontynentalny. Stwierdził, że Polska dotychczas nie posiada regulacji prawnych w dziedzinie in vitro. Orzecznictwo konstytucyjne przesądza, że regulacja in vitro powinna respektować konstytucyjny standard ochrony życia ludzkiego, w tym w okresie prenatalnym, gwarancję godności człowieka i konstytucyjną zasadę dobra dziecka -- stwierdził.
W czasie przerwy po I sesji licznie zebrani uczestnicy sympozjum zostali zaproszeni do kościoła dolnego na kawę i pączki.


II sesję rozpoczął ks. bp Piotr Jarecki modlitwą Anioł Pański. Następnie pogratulował podjęcia tematu i dyskusji w tak szerokiej grupie. Przypomniał Tygodnie Społeczne, jakie organizowała Akcja Katolicka w archidiecezji warszawskiej. Podkreślił, że temat życia ludzkiego w dzisiejszych obradach został ujęty w trzech aspektach i miał wymiar medyczny, etyczny i prawny. Wyraził nadzieję, że inicjatywa takiego spotkania i poruszane tematy przedostaną się do szerzej rozumianych grup społecznych. Ks. Biskup przywołał encyklikę Jana Pawła II
Centesimus annus, która stwierdza, że człowiek zaczął zachowywać się jak hegemon. Zaowocowało to buntem natury, gdyż człowiek sprzeciwił się zamysłom Stwórcy. Od kształtu życia (jego środka) zależy to, jak traktujemy początek i koniec życia jako dar i zadanie czy też jako produkt geniuszu człowieka -- mówił. Ksiądz Biskup widzi tu zadanie dla Akcji Katolickiej, która powinna je podejmować przede wszystkim w rodzinach, gdyż tam się wszystko zaczyna.

Prelegenci II sesji skupili się na temacie
Koniec życia człowieka

Prof. dr hab. Andrzej Kański z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego omówił temat Medyczne problemy towarzyszące zakończeniu życia. Autor pracuje na oddziale intensywnej terapii Szpitala Klinicznego przy ul. Banacha w Warszawie. Stwierdził że medycyna nie może walczyć z każdą chorobą i śmiercią -- ma to być normalna terapia, a nie walka za wszelką cenę. Ostatnio w szpitalach pojawiła się praktyka symulowania zabiegów resuscytacji (reanimacji, przywracania do życia) -- ze względów prawnych lub ze względu na obecną rodzinę. Profesor ocenił tę praktykę jako nieetyczną. Omówił dwie metody: istniejącą od początku lat 70. DNR (nie podejmuj resuscytacji) oraz nową, wprowadzoną w USA ok. 2000 r., określaną jako pozwól umrzeć w naturalny sposób, dopuść naturalną śmierć. Podkreślił, że ta ostatnia procedura jest lepiej odbierana przez pacjenta, który świadomie rezygnuje z działań medycznych przedłużających proces umierania -- i nie jest to eutanazja.

Etos i tanatos etyka umierania to wykład ks. dr. Artura Filipowicza z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prelegent z naciskiem podkreślił, że godne umieranie jest sztuką, procesem i bazuje na podstawowych zasadach: - umierający pozostaje osobą, -- trzeba mu ulżyć w cierpieniu, -- umierający ma prawo odmówić terapii przedłużających agonię, -- potrzebny jest mu kontakt z bliskimi oraz wsparcie duchowe i psychologiczne. Zasadą jest też świadome umieranie oraz naturalna i godna śmierć. W procesie umierania uczestniczy cały człowiek (cielesno-duchowy), doświadcza lęku, bólu, poczucia winy, niepokoju, izolacji, dochodzi depresja. Ks. Filipowicz stwierdził:
Milcząca obecność bliskich jest najważniejsza dla umierającego. I dodał: Śmierć jest najważniejszym zadaniem człowieka -- od niej zależy jego wieczność.

Dr Rafał Królikowski z Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor Biura Analiz Sejmowych, wygłosił referat pt.
Oceny prawne obowiązku terapii przy procesie umierania człowieka. Omówił obowiązki lekarza wobec chorego -- udzielenie pomocy, zapobieżenie utracie zdrowia lub śmierci. Jednocześnie podkreślił, że swoboda działania lekarza jest ograniczona przez autonomię pacjenta. Nie wolno lekarzowi podjąć żadnej czynności, gdy nie ma zgody poinformowanego, kompetentnego pacjenta. Stwierdził, że polskie prawo nie ma definicji terapii uporczywej. Przywołał Eyangehum yitae p.65, gdzie istnieje definicja terapii uporczywej, ale jest ona nieprecyzyjna, stąd dziś odpowiedź musi być wyprowadzona z koncepcji ogólnych godności człowieka.

Sympozjum prowadził sprawnie i profesjonalnie ks. dr hab. Franciszek Longchamp de Berier, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Liczne pytania, jakie uczestnicy -- niezwykle uważne audytorium -- zadali wszystkim prelegentom, świadczyły o dużym zainteresowaniu przedstawianymi zagadnieniami, o ich wadze, aktualności i znaczeniu oraz potrzebie pogłębienia poruszanych zagadnień.
Materiały z powyższego sympozjum zostaną zamieszczone w kwartalniku „Laetare”: wydanym przez Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie.

Wierzyć Życiem -- Nr 12/1 Grudzień 2008/styczeń 2009

Nagrania: Józef Zwierko


cool     cool    cool     cool    cool

30 stycznia

W mowie konieczna jest roztropność. Mowa nasza nie może być popędliwa. Zazwyczaj żałujemy wypowiedzi popędliwych, szybkich, radykalnych, ucinających. Słowa nasze powinny być dyskretne, taktowne, w dobrym czasie, zawsze w duchu miłości i prawdy.

Stefan Kardynał Wyszyński – druga kromka chleba

Kalendarz DIAK AW

Marzec 2024
N P W Ś C Pt S
1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31

Nowenna pompejańska

BEATYFIKACJA33

Za naszą Ojczyznę!

Iskra Bożego Miłosierdzia

Konferencje biblijne

FOTOGALERIE
Odsłon artykułów:
2012451

Odwiedza nas 99 gości oraz 0 użytkowników.

Ewangelia na co dzień

Tylko Maryja może uratować świat

Instytut Prymasowski KSW