Ks. Tadeusz Sowa
Akcja Katolicka a Nowa Ewangelizacja
(Referat ze szkolenia liderów Akcji Katolickiej w Galerii Porczyńskich w 1996 r.)
Wstęp
Wiele osób pyta jakie jest miejsce Akcji Katolickiej w dziele Nowej Ewangelizacji. Papież Jan Paweł II mówiąc o potrzebie intensyfikacji pracy apostolskiej w Polsce w swoim przemówieniu do Księży biskupów powiedział, że jest pewna sprawdzona forma apostolstwa, która stanowi wspaniałe uzupełnienie dotychczasowych sposobów ewangelizacji. Jest nią ,,Akcja Katolicka, która kiedyś przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba - mówił papież - aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna". (Jan Paweł II, Przemówienie do biskupów polskich, podczas wizyty Ad limina, 12.01.1993 r.) Na czym polega fenomen Akcji Katolickiej i dlaczego jej reaktywowanie jest nieodzowne w dziele Nowej Ewangelizacji? Na te pytania będę się starał odpowiedzieć w swoim wystąpieniu. W ostatniej części będę chciał pokazać praktyczne wskazania dotyczące działania Akcji Katolickiej w ramach naszej Archidiecezji.
Akcja Katolicka jest szansą reewangelizacji ludzi wierzących.
W większości jako katecheci mamy do czynienia z ludźmi wierzącymi. Dzieci i młodzież zgłaszają się na katechezę i już po pierwszych spotkaniach odnosimy często wrażenie, że mamy do czynienia z ludźmi zaniedbanymi religijnie. Szczególnie jasno uwydatniają się wszelkie braki w dziedzinie osobistej wiary, modlitwy, uczęszczania na Mszę św. Bardzo widoczne są też braki w wykształceniu religijnym, ignorancja podstawowych prawd wiary i złe rozumienie rzeczywistości Kościoła. Z całą jaskrawością dostrzegamy braki w elementarnym zachowaniu, zaniedbania wychowawcze, negatywny wpływ środowiska, mass - mediów, wpływ subkultur i mody przeciwstawiającej się, nieraz agresywnie chrześcijaństwu. Widzimy coraz większe problemy związane z nieuporządkowanym życiem moralnym i religijnym rodziców. Doświadczamy nieskuteczności naszego katechizowania. Jedna godzina tygodniowo to zbyt mało, by dotrzeć do wnętrza młodego człowieka, by go rozmodlić i związać więzami nadprzyrodzonej miłości z Chrystusem i Kościołem. Jako katecheci szukamy , nieraz bardzo rozpaczliwie, sprzymierzeńców w pracy apostolskiej. Jak gdyby podświadomie wyczuwamy, że jeśli nie zmieni się otoczenie dziecka, nie zmieni się atmosfera w szkole, w rodzinie, jeśli nie zmienią się grupy, w których przebywają dzieci i młodzież Nowa Ewangelizacja, choćby zaplanowana jak najdokładniej i jak najsumienniej przeprowadzona, nie będzie skuteczna. Akcja Katolicka staje się odpowiedzią na te problemy i daje konkretne możliwości realizacji apostolskich działań. Do kogo skierowane jest wezwanie dotyczące tworzenia Akcji Katolickiej? Przede wszystkim do Księży biskupów i kapłanów. Oni mają być inspiratorami Akcji Katolickiej w jej pierwszej fazie organizacji. W sposób najbardziej uprawniony i zasadny skierowane jest to wezwanie do tych, którzy z mandatu Kościoła uczestniczą w misji głoszenia Dobrej Nowiny - czyli Katecheci. Jeśli Akcja Katolicka jest zorganizowaną formą współpracy świeckich „w" i „z" apostolstwem hierarchicznym, to najbardziej czytelnie uwydatnia się to w zespołach katechetycznych, składających się na terenie parafii z duchownych i świeckich podejmujących trud Ewangelizacji. Od tych zespołów wymaga się, aby swoją aktywnością i jednością ukazywali światu owoce Dobrej Nowiny. Dlatego Nowa Ewangelizacja jest procesem nieustannego nawracania i pogłębiania życia duchowego tych, którzy innym głoszą wieść o zbawieniu. Nie może być tak, że drogowskazy wskazują drogę, ale same nią nie kroczą. Potrzeba nieustannej formacji osobistej i zespołowej, która uświadomi nam, że nie tylko należymy do Kościoła, ale, że jesteśmy jego częścią i dla wielu jedyną jego reprezentacją. Wielu ludzi będzie nas utożsamiać z Kościołem, i sądy wydawane o nas będą uogólniane na cały Kościół. Stąd Akcja Katolicka daje konkretne propozycje, wychodzące naprzeciw oczekiwaniom tych, którzy nauczają innych, aby sami podjęli uporządkowaną formację intelektualną i duchową. Doświadczenie Akcji Katolickiej wskazuje, jakie cechy powinna mieć formacja jej członków:
- Jest to stała formacja intelektualna, polegająca na pogłębionej refleksji filozoficznej i teologicznej opartej na nauczaniu Kościoła w całej integralności Katolickiej wiary. Trzeba jakby na nowo rozpoznawać ,,znaki czasu", odpowiadać na pytania dotyczące człowieka, świata i Boga. W tej stałej formacji bardzo ważne miejsce ma filozofia realistyczna, szczególnie św. Tomasza z Akwinu. Bez tej podstawy filozoficznej trudno będzie sprostać wezwaniom stawianym nam przez ludzi opowiadających się za reinkarnacją i New Age. Mamy jakby na nowo uczyć się logicznego myślenia, szukania właściwych przyczyn dla skutków zjawisk, jakie spotykamy w naszym życiu. Mamy poszukiwać coraz bardziej skutecznych metod przekazu prawd wiary czerpiąc z najlepszych doświadczeń metodyki i pedagogiki chrześcijańskiej. Formacja intelektualna w ramach Akcji Katolickiej oparta jest na Katechizmie Kościoła Katolickiego, który, jak mniemam, jest stałą lekturą wszystkich uczących, ale także na dobrze rozumianej Tradycji, szczególnie nauczaniu Ojców i Doktorów Kościoła i na Dokumentach Społecznego Nauczania Kościoła. Żenujące są spotkania z katechetami, którzy w całym zabieganiu nie znajdują czasu na osobistą formację intelektualną nie znają oficjalnych wypowiedzi Kościoła, w swoim przekazie wiary są bardzo nieporadni, schematyczni i niezdolni do podjęcia dialogu z uczniami by ukazać im piękno nauczania Chrystusa i Kościoła. Spotkania Formacyjne w ramach Akcji Katolickiej organizowane nie tylko dla zespołu katechizującego, ale także dla rodziców dzieci katechizowanych mogą pomóc w głębszym poznaniu prawd wiary, ale także przyczynią się do większej skuteczności przepowiadania.
- Stała formacja duchowa - ascetyczna. Jedność z Bogiem i Kościołem jest podstawowym fundamentem Akcji Katolickiej. Nie ma możliwości bycia członkiem Akcji Katolickiej, jeśli nie prowadzi się intensywnego życia religijnego i uporządkowanego życia moralnego. Czerpiąc obficie ze skarbca ascetyki katolickiej członkowie Akcji Katolickiej starają się żyć nieustannie w stanie łaski uświęcającej. Pogłębione życie modlitewne, rozważanie Słowa Bożego, w miarę możliwości codzienna Msza św., uczestnictwo w rekolekcjach, stałe przewodnictwo duchowe, stały spowiednik, to nie tylko wezwania stawiane duchownym, ale także świeckim. Do tego dodajemy trud umartwienia i podejmowanie stale na nowo krzyża swoich codziennych obowiązków stanu. Jeśli ktoś nie zasmakował owocności formacji duchowej, ten nie jest w stanie pomóc innym w duchowym wzroście. Katecheta pięknie i ciekawie może przedstawić treści prawd wiary, będzie dobrym nauczycielem, ale on ma być kimś więcej, ma wskazywać na Chrystusa i przyprowadzać do Niego, wiązać swoich wychowanków z Jezusem Eucharystycznym, uczyć modlitwy i dobrze przygotowywać do uczestnictwa w Ofierze Mszy św. Jeśli mamy podjąć dzieło Nowej Ewangelizacji, to winniśmy stawać się nie tylko nauczycielami, ale też świadkami. ,,Verba docent, egzempla trahunt". Akcja Katolicka mobilizuje do pogłębionego życia wewnętrznego nie tylko świeckich, ale też i duchownych. Ks. Biskup Piotr Jarecki w swoim Liście do Braci Kapłanów napisał: ,,Dobrze rozumiana i realizowana Akcja Katolicka jest wielką szansą także dla kapłanów, którzy w jej strukturach znajdą wiele możliwości na pogłębienie swojej duchowości oraz wypracowanie owocnych form współpracy duszpasterskiej między duchownymi, a świeckimi".
- Kolejną cechą formacji wewnętrznej proponowanej przez Akcję- Katolicką jest „umiłowanie Kościoła i jedność z Kościołem". Jest to charakterystyczny rys Akcji Katolickiej. Prowadzi to do nieustannego poznawania Kościoła, nie tylko poprzez intelektualny wysiłek rozumu, ale poprzez to, co w tradycyjnej teologii nazywa się „sentire cum Ecclesia" - czucie z Kościołem, utożsamienie się z Kościołem i. ,,vivere et agere cum Ecclesia"- życie i działanie z Kościołem. Wyraża się to w nieustannie pogłębianej świadomości Kościoła w wymiarze także Kościoła lokalnego, co wyraża się w modlitwie za papieża, biskupa diecezji, proboszcza i wszystkie stany Kościoła. W sposób szczególny prowadzi do jedności w działaniu z biskupem, proboszczem, Ks. Asystentem. Nie nauczamy we własnym imieniu. W ramach Akcji Katolickiej rozpoznajemy, że bez jedności z Kościołem diecezjalnym nasze nauczanie nie jest w pełni owocne. Dlatego sami żyjąc problemami Kościoła lokalnego przeżywamy swoistą tajemnicę communii z biskupem i jego prezbiterium, nosząc w swoim sercu potrzeby diecezji, szczególnie sprawę budzenia powołań, a także w miarę możliwości zaradzając wszelkim potrzebom wspólnoty parafialnej.
- Akcja Katolicka stawia w formacji wewnętrznej konieczność nieustannej pracy nad sobą i nad swoim charakterem. Duchowość Akcji Katolickiej oparta jest na zdrowej antropologii, ukazującej naturą ludzką zranioną przez grzech pierworodny. Potrzeba więc nieustannego zdobywania cnót ludzkich, takich jak sumienność, pracowitość, bezinteresowność, punktualność, wrażliwość na ludzką krzywdę, stałość itd. Trzeba być najpierw człowiekiem. Na zdrowym człowieczeństwie zasadza się cała sfera nadprzyrodzoności: „gratia supponit naturam". Potem trzeba być chrześcijaninem i wreszcie nauczycielem w wierze. Jeśli ten porządek nie będzie zachowany, to bardziej od wiary będziemy odstraszać, niż do Chrystusa przyprowadzać.
Podstawą Akcji Katolickiej jest formacja ,,ad intra", która dotyczy najpierw jej członków, gdyż bez niej wszelkie działanie będzie jedynie zewnętrzną akcyjnością. W takim wydaniu członkowie Akcji Katolickiej byliby raczej działaczami katolickimi, a nie Sługami Ewangelii i Apostołami Chrystusa.
Formacja wewnętrzna jest podstawą do formacji zewnętrznej do zorganizowanego Apostolstwa, gdyż ono jest jednym z celów zarówno Akcji Katolickiej jak i Nowej Ewangelizacji.
Akcja Katolicka jest zorganizowanym apostolstwem ludzi świeckich.
Akcja Katolicka na wiele lat przed Soborem Watykańskim II uwydatniła niepowtarzalne miejsce ludzi świeckich w apostolskiej misji Kościoła. Od pierwszych wieków ludzie świeccy podejmowali współpracę z Apostołami w głoszeniu Ewangelii. Apostolski wymiar życia jest konsekwencją formacji duchowej. Głębokie życie wiary w sposób naturalny prowadzi do chęci przekazania ,,Dobrej Nowiny" tym, którzy jej jeszcze nie znają. Stąd cechą formacyjną Apostolstwa Akcji Katolickiej jest:
- Umiłowanie świata. Chrześcijanin - człowiek świecki powołany jest, aby żył w tym świecie. Chrystus modlił się w Wieczerniku: ,,Ojcze nie proszę, abyś ich zabrał ze świata, lecz, abyś ich uświęcił". Chrześcijanie powołani są do życia w świecie. Świat potrzebuje chrześcijan. „Czym dusza w ciele, tym chrześcijanie dla świata" - pisze w II wieku autor Listu do Diogeneta. Członkowie Akcji Katolickiej mając doświadczenie pogłębionej formacji wewnętrznej odkrywają swoje miejsce w świecie. Bez porzucania świata wchodzą w jego struktury, zależnie od swojego stanu i powołania, przemieniając ten świat, ale się nie upodabniając do świata. Są jak sól, która rozpływa się na powierzchni pokarmu, ale nie wietrzeje, jak drożdże, które inicjują fermentację, jak światło, które wskazuje drogę, ale nigdy nie gaśnie. Sól, drożdże, światło nie istnieją dla siebie, podobnie członkowie Akcji Katolickiej wchodzą odważnie w ten świat zdobywając poszczególne jego sfery dla Chrystusa. Ktoś patrząc na dzisiejszą sytuację mógłby przeżywać załamanie z powodu wielorakich kryzysów. Dla ludzi wiary i jedności z Bogiem, te trudne sytuacje są wezwaniem do wzięcia odpowiedzialności za poszczególne sfery życia owładnięte złem i nihilizmem. Z umiłowania świata, który ma być Chrystusowym, w którym ma królować dobro wypływa kolejna cecha formacji apostolskiej Akcji Katolickiej:
- Odnowić wszystko w Chrystusie - Instaurare omnia in Christo. Nie ma takiej sfery życia, która nie wymagałaby obecności katolików. Ewangelizacja wyraża się w twórczej obecności ludzi wiary w każdym wymiarze życia społecznego. Wskażę najpierw podstawy tej obecności, a potem podstawowe dziedziny życia wspólnego. Odnowić wszystko w Chrystusie, to dać świadectwo życiem, pokonać to bolesne rozdarcie pomiędzy sferą życia duchowego, często uważaną za prywatną a sferą życia społecznego, rodzinnego, zawodowego i towarzyskiego. Ta twórcza, apostolska obecność uwydatnia się w ludzkim działaniu. Agere sequitur esse - działanie wypływa ze sposobu istnienia. „Po owocach ich poznacie" - Akcja Katolicka ukazuje możliwość działania i pracy jako ważne dziedziny apostolstwa.
Po pierwsze praca wykonywana przez ludzi wiary jest uświęceniem świata.
„Całe stworzenie jęczy i wzdycha oczekując objawienia się dzieci Bożych". W każdym zawodzie potrzebni są chrześcijanie, którzy swoim zaangażowaniem zawodowym i etyką zawodową odbudują chrześcijański ethos pracy. Jestem pod wrażeniem nauczania Prymasa Tysiąclecia na temat pracy i jej wartości. Jest to znamienny rys Akcji Katolickiej. - odbudować ethos pracy. Potrzeba dobrych dziennikarzy, naukowców, lekarzy, nauczycieli, inżynierów, rzemieślników, ale potrzeba przede wszystkim, aby to byli ludzie’ sumienia. Sumiennej pracy, i sumiennej moralności również zawodowej. Kardynał Stefan Wyszyński napisał dwie książki, które powinny stać się przedmiotem refleksji, bo są świadectwem duchowości charakterystycznej dla Akcji Katolickiej są to: „Uświęcenie pracy zawodowej" oraz „Duch pracy ludzkiej". Na tym spotkaniu warto się zastanowić, w duchu Akcji Katolickiej: jak uświęcę środowisko szkoły, grupy katechetycznej, swoją rzetelną pracą dobrym przygotowaniem i przeprowadzeniem z sumiennością każdej katechezy? Jak moja obecność w szkole przyczyni się do wzrostu Królestwa Chrystusowego w konkretnym środowisku nauczycieli i uczniów? Czy pozyskam ich dla Chrystusa?
Po drugie praca i działania jest formą ascezy i szkołą zdobywania cnót chrześcijańskich.
Ktoś mnie zapytał: gdzie Członkowie Akcji Katolickiej będą realizować swoją formację? Odpowiadam: w działaniu. W konkrecie zaangażowania w zależności od swojego powołania i stanu życia. W miłości jest pełnia działania i dlatego pracy nie można oddzielić od modlitwy. Praca z miłości to modlitwa. Praca - modlitwa, to ofiarne oddanie się Bogu na Jego wezwanie: otom jest, co chcesz, abym ci uczynił; to oddanie Bogu wszystkiego, co się od Niego dostało, wszystkich sił, zdolności, talentów, darów. Praca to zadośćuczynienie za całą brzydotę grzechu." (Mispns. s.356). Akcja Katolicka proponuje duchowość zjednoczenia „actio et contemplatio". Być konteplatywnym w działaniu. Ubogacać pracę modlitwą i modlitwę pracą. Ascezą dla nauczyciela będzie dobre poprowadzenie lekcji, dla lekarza cierpliwe i bezinteresowne pochylenie się nad chorym, dziennikarza - rzetelne poznanie prawdy i odpowiedzialne przekazanie jej innym. Grupy Akcji Katolickiej podejmując konkretne działania uświęcają się poprzez rzetelne ich wykonanie. W Akcji Katolickiej mówi się o małym męczeństwie, gdy ktoś wykonuje swoją pracę rzetelnie, choć nie jest za nią właściwie wynagradzany, jest uczciwy, choć go za to spotykają trudności. Taka formacja prowadzi do heroizmu i uporządkowania życia.
Po trzecie praca jest apostolstwem.
Owoce naszej pracy głośniej przemawiają niż nasze słowa. Ewangelizacja przez przykład pracy jest najbardziej przekonywująca. Jeśli idę do zegarmistrza i on mówi mi o Chrystusie, a następnie reperowany przez niego zegar nie wskazuje właściwie czasu, to mam podstawy wątpić w szczerość jego słów i deklaracji. Być dobrym katechetą mieć wspaniałe osiągnięcia wychowawcze, zapał do pracy i chęć do podjęcia dialogu z ludźmi dobrej woli, by realizować dobro wspólne - takie są rysy duchowości Akcji Katolickiej w odniesieniu do Pracy. Rozmawiałem z Katechetką która z obawą mówiła o tym, że zło jest takie wszechobecne, że jest bezradna wobec agresji, pornografii, obojętności religijnej. Pytała mnie co ma robić, aby temu zapobiec? Odpowiedziałem – Niech pani dziś dobrze przygotuje się do jutrzejszej katechezy, by była ciekawa, by dzieci słuchały z zainteresowaniem. Niech Pani znajdzie choć odrobinę czasu by z nimi porozmawiać o ich problemach, niech pani zachęci ich do życia wiarą i apostolstwa, a następnie niech w ich intencji ofiaruje pani swoje modlitwy i cały trud pracy. Jest jeden ze sposobów zaradzeniu złu. Niech każdy czyni to, co do niego należy i niech to czyni dobrze w jedności z Chrystusem.
Społeczna realizacja Dobra.
Mamy do czynienia ze zorganizowanymi strukturami zła. Możemy je opisać. Ale czy istnieją zorganizowane struktury Dobra? Można indywidualnie z heroizmem przeciwstawić się złu, nawet za cenę męczeństwa, ale od nas Chrystus oczekuje działania na miarę wezwań jakie stawia przed nami współczesność. Potrzeba zorganizowanych, w oparciu o strukturę Kościoła, grup Akcji Katolickiej, które wezmą odpowiedzialność za poszczególne sfery życia społecznego. Nie ma miejsca na dłuższą refleksję, ale warto zastanowić się, jak Akcja Katolicka w ramach ewangelizacji może pomóc rodzinom. Dzisiaj nauczyciele nie mogą sobie dać rady z dziećmi, obwiniają dzieci, ale tak naprawdę to rodzina jest chora. Akcja Katolicka ma podjąć Ewangelizację polskich rodzin. Rodzina jest pierwszym miejscem inicjacji chrześcijańskiej, rodzice są pierwszymi ewangelizatorami swoich dzieci. Grupy Akcji katolickiej mają pomóc rodzinom w ich trudnej sytuacji poprzez troskę o własne rodziny, kręgi rodzinne, pielęgnowanie tradycji rodzinnych, sąsiedzką pomoc i wspólną modlitwę. Trzeba we współpracy z nauczycielami tworzyć przy parafiach poradnie rodzinne nie tylko dla narzeczonych, ale także dla rodziców mających problemy ze sobą i swoimi dziećmi. Jeśli nie obronimy polskich, katolickich rodzin, to nasze nauczanie w szkołach będzie mało skuteczne. Tworzenie kręgów rodzinnych, wspólnej rodzinnej modlitwy, czytania Pisma św. itd. to są zadania ewangelizacyjne Akcji Katolickiej.
Ewangelizacja kultury.
Wszyscy uczący wiedzą jak bardzo trudno przebić się katechecie z treściami religijnymi, gdy dzieci nafaszerowane treściami z tandetnych filmów, czasopism, czy książek stają się niewrażliwe na piękno, dobro i prawdę. Cała dziedzina mass - mediów opanowana przez ludzi pozbawionych sumienia wymaga ewangelizacji. Nie dokona tego jedna osoba, choćby najbardziej genialna. Potrzeba zjednoczonego wysiłku wszystkich wierzących; by w sposób kompetentny zawiadywać środkami publicznego oddziaływania. Akcja Katolicka winna wychować i uaktywnić ludzi, którzy podejmą swoją działalność również w telewizji, prasie, filmie, szkolnictwie, gdyż są to sfery kształtowania kultury. To ludzie świeccy winni odnaleźć swoje apostolskie zaangażowanie w realizacji wytworów kultury. Poprzez te mające ogromną siłę oddziaływania środki przekazu, szczególnie obraz, należy ukazywać kulturę życia i prawdy, zamiast kultury śmierci i zakłamania. Jeżeli nie zadbamy o tę sferę życia społecznego, jeżeli nie będzie dobrej prasy, również dziecięcej i młodzieżowej, jeśli nie będzie stowarzyszeń broniących telewidza przed zalewem agresji i pornografii, będziemy bezradni i coraz bardziej będziemy się zamykali w kręgach konfesyjnych i tworzyli getta religijne. Akcja Katolicka bierze sobie za cel przełamanie tego monopolu na szmirę, poprzez wychowanie ludzi zdolnych w warunkach konkurencji realizować dobre programy promujące wartości prawdziwie ludzkie, wychowawcze i patriotyczne. Ktoś może powiedzieć czy się uda? Odpowiadam: Jeśli Chrystus tego chce, musi się udać. Chrześcijaństwo poradziło sobie z całą brutalnością barbarzyńskiego świata, poradzi sobie teraz z neopogaństwem. Ewangelizacja kultury podjęta przez Akcję Katolicką prowadzi do właściwych wyborów i decyzji w dziedzinie selekcji programów i czasopism. Trzeba wychowywać ludzi do właściwego selektywnego korzystania z mass - mediów, ale też organizować sprzeciw wobec złych programów i popierać tych twórców, którzy z trudem przebijają się z treściami pozytywnie oddziałującymi wychowawczo Ewangelizacja sektora polityki. Jest to trudny temat. Akcja Katolicka podejmuje go, bo jest to dziedzina życia ludzkiego, bardzo ważna, oddziałująca na szerokie kręgi społeczne. Błąd w decyzjach politycznych prowadzi do zwielokrotnienia zła. Akcja Katolicka nie jest i nie chce być partią polityczną ale też nie porzuca tej ważnej sfery życia publicznego. Ma poprzez swoją działalność podnosić kulturę polityczną całego społeczeństwa. Struktury Akcji Katolickiej nie uprawiają polityki, to jest domeną partii politycznej. Akcja Katolicka w swojej refleksji uwrażliwia swoich członków na pewne mechanizmy rządzące życiem społecznym. W warunkach budowy demokracji liczy się zorganizowana społeczność i zbiorowy głos. Albowiem demokracja jedynie liczy głosy, a nie wartościuje ich. Potrzeba więc środowisk zorganizowanych, które staną się szkołą dla przyszłych polityków, prawych ludzi sumienia, dla których sprawowanie urzędów publicznych będzie okazją do służby i troski o każdego człowieka. Kryterium podejmowanie tego typu działalności winna być kompetencja i profesjonalizm, a także odwaga w realizacji dobra wspólnego, bez nadużywania autorytetu Kościoła. W dziedzinie życia publicznego Akcja Katolicka nie boi się podejmować problemów dotyczących obrony człowieka, jego praw i godności. Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że potrzeba dzisiaj ukształtowanych młodych ludzi, którzy za kilka lat zasiądą w strukturach władz lokalnych i w parlamencie. Dziś zasiadają w ławkach szkolnych, od tego, jak ich dziś ukształtujemy, będzie zależało, jak oni będą kształtować życie publiczne za kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.
Na marginesie chciałbym podać przykład przygotowań do konferencji w Pekinie. AKAW zainicjowała zbieranie protestów wobec raportu rządowego i sposobu jego przygotowania. Efekt – ponad 130 protestów, nagłośnienie tej sprawy, wiele konferencji i publikacji na ten temat, wreszcie strona rządowa musiała zareagować na ten wspólny głos i dostrzec katolickie środowiska, ale tak naprawdę dostrzec problemy moralne związane z życiem rodzinnym.
Wnioski Praktyczne
Nowa Ewangelizacja to nie tylko konfesyjne głoszenie prawd wiary. Można z tubami przejść ulicami Warszawy i z hasłami religijnymi zrobić manifestację na jakimś placu. Nowa Ewangelizacja to podjęcie stałego, odpowiedzialnego trudu w jedności z Kościołem hierarchicznym za permanentną formację ad intra i ad extra. To ewangelizacja kompetentna wszystkich sfer życia osobistego i społecznego. Jest to wezwanie do ewangelizacji całego społeczeństwa na rok 2000 -ny. Jakie są praktyczne wnioski?
- Zanim powstaną struktury Akcji Katolickiej w parafiach już dzisiaj należy się modlić w tych intencjach i samemu żyć i pracować tak, jakby się było w Akcji Katolickiej.
- Potrzeba ogromnej mądrości i roztropności, by w jedności z proboszczem na terenie parafii rozpocząć działalność Akcji Katolickiej podejmując konkretne formy pracy, szczególnie wychowawczej. Jesteśmy w większości katechetami, chcemy by nasza praca w szkole była jak najbardziej owocna. Trzeba w ramach parafii stwarzać możliwości spotkania grup dziecięcych i młodzieżowych w różnych formach np. schole, koła teatralne, grupy modlitewne, zespoły świetlicowe, grupy turystyczne, czy skautingowe. Powstaje pytanie: kto i gdzie ma to robić? W cierpliwej rozmowie i konsultacji z Ks. Proboszczem może się znajdzie lokal na terenie parafii, albo można takie miejsce dla Akcji Katolickiej otrzymać z Gminy, czy urzędu dzielnicowego. Kto to ma robić? Najlepiej byłoby stworzyć etat. Ale nie ma pieniędzy. Tu nie wchodzą w grę jedynie względy finansowe. Potrzeba ludzi - społeczników pragnących lepszej Polski i lepszej przyszłości, którzy dzieląc swój wolny czas, poświęcą go dla innych. Może to co powiem nie zyska uznania u słuchaczy, ale uważam, że katecheta, który jedynie zalicza godziny w szkole, a nie podejmuje pracy z dziećmi poza szkołą lub poza zajęciami, powinien się zastanowić, czy dobrze spełnia swoje obowiązki jako wychowawca. Jestem przekonany, że najlepszym gronem inicjującym Akcją Katolicką w parafii jest grono osób uczących religii, mających misję kanoniczną Kościoła i troszczących się nie tylko o dzieci na lekcjach religii, ale także o całą atmosferę i otoczenie w jakim wzrasta dziecko. Dlatego każdy uczący powinien mieć choćby niewielką grupę uczniów, z którą by się spotykał poza katechezą organizował wyjazdy, obozy itd. Trzeba tworzyć środowiska i to już od 3 klasy szkoły podstawowej. Animatorami takich grup apostolskich o charakterze liturgiczne - modlitewnym mogłaby być młodzież klas starszych szkoły podstawowej lub szkół średnich. Opiekę nad takimi zespołami powinien mieć katecheta, lub jeśli już istnieje w parafii, Akcja Katolicka. Jest możliwość organizowania wyjazdów wakacyjnych, obozów zimowych, lata w mieście. Może ktoś bezrobotny, ale mający kompetencje do pracy wychowawczej, mógłby zając się tymi dziećmi.
Gdy chodzi o młodzież, to od kwietnia tego roku został wprowadzony nowy program przygotowania do sakramentu bierzmowania. Jest on tak pomyślany, że młodzież spotyka się w parafii w małych zespołach i przez dłuższy czas przygotowuje się do przyjęcia sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej. Pomocą w realizacji tego celu są spotkania ogólnodiecezjalne, najbliższe 24 września o godz. 10 w Niepokalanowie.
Akcja Katolicka ma do spełnienia bardzo ważną rolę wychowawczą w stosunku do młodzieży. Potrzeba osób odpowiedzialnych, głównie katechetów, którzy razem z proboszczem i księżmi pracującymi w parafii pod ej mą konkretne rozwiązania: czy dla tej młodzieży nie można by w parafii zorganizować sali, klubu, czy miejsca spotkań. Następnie zaplanowaliby konkretne zajęcia dla tej młodzieży, w zależności od warunków panujących w danej parafii. Może udałoby się stworzyć parafialny fundusz młodzieżowy.
Po przyjęciu sakramentu bierzmowania młodzież ta mogłaby się włączyć w struktury duszpasterskie, ruchy czy stowarzyszenia. Szczególnie tam, gdzie nie ma żadnej formy pracy z młodzieżą polecam struktury Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, które ma swoją osobowość prawną Kościelną i cywilną. Statut KSM jest rozłożony na ławkach. Daje on wiele możliwości formacji i działania. Można tworzyć również Koła i oddziały KSM w szkołach. Jest do zagospodarowania wiele dziedzin oddziaływania w ramach diecezji takich jak podjęcie współpracy i popularyzacja naszego radia diecezjalnego i naszego tygodnika, prasy i książki katolickiej. Jest wiele form praktycznego oddziaływania apostolskiego i to w sposób trwały.
Akcja Katolicka podejmuje wezwania Nowej Ewangelizacji w ramach swojej apostolskiej służby Kościołowi. Papież do młodzieży powiedział: „Nie godzi się trwać w bezczynności". Oby ten nowy rok szkolny był bardzo owocny w inicjatywy apostolskie, by był także okresem powstawania i rozwoju Akcji Katolickiej, którą niektórzy postrzegają jako „ostatnią szansę dla Polski".